آموزش تعمیر سروو موتور هواپیمای مدل

همانطور که می دانیم سروو موتور ها از اجزای بسیار کاربردی در هواپیمای مدل بوده که یکی از اصلی ترین وظایف آن تنظیم سطوح کنترلی هواپیما می باشد. سروو موتور ها در انواع سایز ها و گشتاور های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله می خواهیم به بررسی اجمالی اجزای داخل سروو موتور و همچنین در صورت آسیب دیدن به تعمیر آن بپردازیم. به طور کلی آسیب های که در درون یک سروو موتور ممکن است اتفاق بیفتد شامل مواردی چون شکستن و ساییدگی چرخنده ها، سوختن و یا نیم سوز شدن موتور الکتریکی، سوختن قطعه ای از برد سروو و یا قطع شدن اتصال یک سیم می شود که می بایست با قطعات سالم جایگزین گردد. هرگز سروو موتور های خراب شده را دور نیندازید زیرا از قطعات آن برای تعمیر دیگر سروو موتور ها استفاده کنید. پیدا کردن قطعات یدکی داخل سروو موتور ها در ایران بسیار مشکل است. در ادامه با ساختار اجزای داخل سروو موتور ها و نحوه تعمیر آن آشنا خواهید شد.

اجزای داخل سروو موتور

قبل از اینکه به آموزش نحوه تعمیر سروو موتور بپردازیم بهتر است در ابتدا با ساختار درون آن و قطعات بکار رفته در آن آشنا شویم. شناخت قطعات درون سروو موتور می تواند در نحوه تعمیر آن به ما کمک کند. در ادامه تمامی قطعات اصلی بکار رفته در یک سروو موتور (بدون قاب) آورده شده است.

1. موتور دی سی (DC Motor) : یک موتور الکتریکی کوچک که نیروی لازم برای چرخش سروو را فراهم می کند.
2. برد کنترل (Control circuit) :  یک برد کنترل الکترونیکی که تمامی دستورات (مانند میزان زاویه چرخش و سرعت) از آن به موتور ارسال می شود.
3. پتانسیومتر (Potentiometer) : یک مقاومت متغیر بوده که موقعیت قرار گیری بازوی سروو را در هر لحظه به برد کنترل ارسال می کند. (در واقع در نقش یک سنسور است)
4. چرخدنده ها (Gearbox) : جعبه دنده یا همان چرخ دنده ها که وظیفه آن ها کاهش دور موتور الکتریکی و افزایش میزان گشتاور است.

آموزش تعویض چرخدنده های سروو موتور

همانطور که می دانیم یکی از شایع ترین مشکلاتی که برای هر سروو موتوری ممکن است اتفاق بیفتد ساییدگی و شکستن دندانه های سروو موتور باشد. در حین پرواز هواپیمای مدل و مخصوصا موقع انجام حرکات سریع و نمایشی فشار زیادی به موتور و چرخدنده های سروو موتور وارد می گردد که می تواند سبب ساییدگی و یا حتی شکستن دنده های دور چرخدنده شود. برای تعویض چرخدنده های سروو شما می بایست حتما از چرخنده مخصوص همان سروو موتور استفاده نمایید. می توانید چرخدنده مورد نظر را جداگانه تهیه کرده (به سختی می توانید این کار را انجام دهید) و یا از درون سروو موتور های معیوبی که مثلا فقط برد آن ها دچار اشکال شده است تهیه کنید. چرخدنده های سروو موتور در قسمت بالایی سروو قرار دارند. برای دسترسی به چرخدنده های هر سروو شما ابتدا می بایست چهار پیچ بلندی که در قسمت زیر آن قرار دارد را باز کنید.

پس از باز کردن پیچ ها قاب بالایی سروو موتور قابل جدا شدن می باشد. قاب بالایی را با دست بگیرید و با خیال راحت جدا کنید. اکنون چرخدنده ها کاملا در معرض دید و دسترس شما قرار دارند. حتما آرایش و نحوه قرار گیری چرخدنده ها را به خاطر بسپارید. اگر حس می کنید که ممکن است فراموش کنید در حین باز کردن از آن فیلم بگیرید. پس از باز کردن چرخنده ها، چرخدنده معیوب را با یک چرخدنده سالم تعویض نمایید. در صورتی که از گریس برای روانکاری چرخدنده ها استفاده شده بود می توانید چرخدنده جدید را گریس کاری کنید. حال قاب بالایی سروو را بر روی آن قرار داده و پیچ های پایین سروو را ببندید. سروو موتور آماده استفاده مجدد است. در ویدیو آموزشی زیر می توانید تمامی این مراحل را با جزئیات بالا تماشا کنید.

آموزش تعمیر برد کنترل سروو موتور

یکی دیگر از آسیب هایی که می تواند متوجه سروو موتور ها شود برد الکترونیکی آن است. ممکن است در اثر فشار زیادی که به موتور الکتریکی دی سی موجود در سروو در حین پرواز می آید سبب جریان کشی زیادی از برد شده و ترانزیستور های ماسفت آن بسوزد. در این آموزش می خواهیم نحوه تعویض یکی از ترانزیستور های ماسفت درون برد الکترونیکی یک سروو موتور را بیان کنیم. در ابتدا می بایست تمامی به برد الکترونیکی سروو موتور دسترسی یافت. برای این کار شما می بایست چهار پیچ انتهای سروو را باز کرده و قاب پایینی آن را جدا نمایید. با باز کردن قاب پایینی به برد الکترونیکی آن دست خواهید یافت. همانطور که در شکل مشاهده می کنید دو ترانزیستور ماسفت درکنار یکدیگر هستند که یکی از آن ها اثر سوختگی و باد کردن بر روی آن مشاهده می نمایید.

در این شرایط می بایست ماسفت مورد نظر را از مدار خارج کرده و یک ماسفت جایگزین دقیقا با همان مشخصات قرار دهید. می توانید از هویه و قلع برای انجام این کار استفاده نمایید. دقت کنید که فرآیند لحیم کاری را با دقت بسیار بالا انجام دهید. پایه های ترانزیستور نباید با هم ارتباط داشته باند. در ادامه دیدیو کاملی از نحوه تعویض ترانزیستور ماسفت یک سروو موتور آورده شده است. دقت کنید که ممکن است موتور الکتریکی دی سی و یا پتانسیومتر نیز بسوزد در این حالت در صورتی که قطعات یدکی موتور و یا پتانسومتر را در دست داشته باشید می توانید آن ها را نیز تعویض نمایید. قبل از تعویض موتور و یا پتانسیومتر با خارج کردن آن از مدار و تست آن از خراب و یا سالم بودن آن اطمینان حاصل نمایید.