قبل از آنکه به معرفی پاراموتور بپردازیم باید در ابتدا پاراگلایدر را تعریف کنیم. پاراگلایدر یک وسیله پروازی است که از یک چتر، یک صندلی (هارنس) برای نشستن فرد و تعدادی بند که هارنس را به چتر متصل می کند. پاراگلایدر ها فاقد موتور بوده و فرد می بایست از ارتفاع بالا مانند کوه پرواز خود را به سمت ارتفاع پایین تر انجام دهد. در این حالت نیروی پیشران پاراگلایدر به وسیله نیروی وزن تامین می شود. با اضافه کردن یک موتور در پشت صندلی پاراگلایدر این وسیله پروازی تبدیل به پاراموتور می شود. در واقع پاراموتور یک پاراگلایدر موتوردار است که از نیروی موتور برای پرواز بهره می برد. برخلاف پاراگلایدر ها در پاراموتور ها می توان از ارتفاع پایین تیک آف نموده و به ارتفاع بالا پرواز نمود. در این مقاله به بررسی نحوه پرواز پاراموتور، معرفی اجزای آن و وظایف هر کدام خواهیم کرد.
معرفی اجزای یک پاراموتور
بال (Wing)
مهم ترین و اصلی ترین قسمت یک پاراموتور بال آن می باشد که نقش اصلی در پرواز آن را ایفا می کند. بال یک پاراموتور در واقع شبیه به یک چتر نجات بوده که دارای آیرودینامیک خاص می باشد. از نمای بالا دارای یک حالت بیضی شکل و از نمای رو به رو یک سطح محدب شبیه کمان خمیده است.
به لبه رو به رویی بال لبه حمله (Leading edge) و به لبه انتهایی عقب بال لبه فرار یا (Trailing edge) گفته می شود. جریان هوا از لبه حمله وارد بال شده و از لبه فرار آن را ترک می کند. بال پاراموتور از قسمت هایی موازی شکل شبکه ای تشکیل شده که با ورود جریان هوا باد کرده و بال دارای حجم می شود. در قسمت لبه حمله حفره هایی برای ورود هوا تحت عنوان opening cell وجود دارد که درگاه ورود جریان هواست. با گذر جریان هوا از بال سبب به وجود آمدن یک نیروی لیفت رو به بالا می گردد که باعث پرواز پاراموتور می شود. در شکل زیر می توانید قسمت های مختلف بال پاراموتور را مشاهده نمایید.
لاین ها (Lines)
ریسمان هایی بوده که به صورت هفتی شکل از لبه حمله تا لبه فرار بال به صورت ردیفی قرار گرفته و رابط بین بال و اتصالات هارنس می باشد. به لاین های بال از سمت لبه حمله به ترتیب لاین A، لاین B، لاین C، لاین D و لاین Brake گفته می شود. Brake line در واقع ریسمانی است که از لبه فرار به تاگل که در دست خلبان قرار می گیرد متصل شده است. درشکل زیر می توانید لاین های پاراموتور را مشاهده کنید. تمامی لاین ها به رایزر متصل می شوند.
رایزر (Riser)
اتصالی است محکم که یک طرف آن به لاین ها و طرف دیگر به هارنس متصل می گردد. رایزر پلی بین لاین ها و هارنس است.
هارنس (Harness)
هارنس بدن خلبان را پوشش داده و از طریق رایزر ها و لاین ها باعث انتقال وزن او به بال ها می شود. هارنس باید بدن خلبان را در تمامی جهت ها نگه داری کند(حتی به صورت سر و ته)، به خلبان اجازه دهد تا با انتقال وزن خود به سمت های کناری بال ها را کنترل کند، اجازه mounting و استفاده راحت از سیستم سرعت را بدهد، دارای سیستم فعال ایمنی (چتر نجات رزرو) و سیستم ایمنی غیرفعال (محافظت کننده ها) باشد، برای خلبان مکانی راحت و مناسب برای چندین ساعت پرواز ایجاد کند.
تاگل (Toggle)
دستگیره ای است که به Brake line ها در دو طرف متصل شده و در دستان خلبان قرار می گیرد. خلبان کنترل پاراموتور را با استفاده از تاگل ها انجام می دهد.
موتور (Engine)
در قسمت پشت هارنس یک موتور پیشران قرار گرفته با گرداندن یک ملخ نیروی پیشران رو به جلو برای پرواز پاراموتور را تامین می نماید. موتورهای حرفهای که مورد استفاده قرار میگیرند منحصراً دو زمانه از نوع احتراق داخلی کوچک، بین ۸۰cc و ۳۵۰cc، که سوخت آن بنزین مخلوط باروغن میباشد. این موتور جهت توان خروجی بالا و وزن سبک موتور که مورد علاقه استفاده کنندگان این وسیله است حدود ۳٫۷ لیتر سوخت در هر ساعت بسته به بازده پاراگلایدر، وزن موتور به علاوه خلبان و شرایط محیط مصرف میکند. در نسخه های امروزی از موتور های الکتریک با توان بالا نیز استفاده می شود.
نحوه پرواز پاراموتور چگونه است؟
همانطور که گفتیم Brake line ها از یک طرف به لبه فرار (لبه پشتی بال) متصل شده و از طرفی به تاگل ها متصل شده است. تاگل ها در دستان خلبان قرار دارد. فرض کنید در حین پرواز یک پاراموتور خلبان تاگل سمت راست را می کشد. در این حالت Brake line های سمت راست بال کشیده شده و لبه فرار را به سمت پایین می کشد. با پایین کشیده شده لبه فرار در سمت راست بال شاهد کاهش نیروی لیفت در این قسمت بال خواهیم بود. با کاهش نیروی لیفت در سمت راست، قسمت راست بال کاهش ارتفاع پیدا می کند و پاراموتور به سمت راست متمایل شده و گردش به راست می نماید. همین وضعیت برای سمت چپ نیز صادق است. در صورتی که خلبان به صورت همزمان تاگل های سمت راست و چپ را با هم بکشد با پایین آمدن لبه فرار و با استفاده از نیروی موتور پاراموتور اوج می گیرد. در این حالت در صورتی که نیروی موتور را کاهش دهیم پاراموتور دچار افت ارتفاع می شود.