معرفی اجزای قایق کنترلی الکتریکی

یکی از تفریحات جذاب و مهیج در دنیای آرسی قایق های کنترلی هستند. به طور کلی قایق کنترلی به یک شناور کوچک گفته می شود که از یک پیشرانه به منظور حرکت استفاده می کند و به وسیله یک رادیو کنترل هدایت می شود. جنس بدنه قایق های کنترلی معمولا از فایبرگلاس یا پلاستیک ساخته می شوند و حتما می بایست دارای وزن سبک به منظور شناوری و پایداری بر روی آب باشند.ساختار قطعات داخلی قایق های کنترلی ساده تر از هواپیما، هلیکوپتر و سایر تفریحات آرسی می باشند و عموما تعمیرات ساده تری دارند. قایق های کنترلی دارای ابعاد مختلف بوده و از قایق های کوچک آماتور تا قایق های بزرگ با سرعت و قدرت بالا در بازار موجود است. در ادامه این مقاله به معرفی قطعات و اجزای داخل یک قایق کنترلی پرداخته و وظیفه هر کدام را بیان خواهیم کرد.

بدنه (Body shell)

بدنه یکی از اصلی ترین قسمت های یک قایق کنترلی می باشد. جنس بدنه قایق های کنترلی می تواند از پلاستیک، فایبرگلاس و یا الیاف کربن ساخته شود. یکی از مهمترین مسائل در طراحی بدنه قایق های کنترلی پایداری و شناوری آن ها بر روی آب می باشد. در سرعت های بالا پایداری یک قایق کنترلی از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین از دیگر مسائل مهم در طراحی بدنه قایق عدم نفوذ آب به داخل آن می باشد. از آن جایی که تمامی قطعات الکترونیکی در درون قایق قرار دارند، نفوذ آب به داخل قایق باعث آسیب دیدن به آن ها خواهد شد.

موتور

وظیفه موتور ایجاد نیروی پیشران برای جلو راندن قایق است. موتور قایق های کنترلی معمولا از نوع الکتریکی و براش یا براشلس هستند. موتور های براش به موتور های دارای جاروبک گفته شده که معمولا دارای قیمت پایین تری نسبت به موتور های بدون جاروبک هستند. همانطور که گفته شد این موتور ها از انرژی الکتریکی که از باتری تامین می شود برای ایجاد توان استفاده می کنند.

اسپید کنترلر (ESC)

اسپید کنترلر (ESC) یا کنترل کننده الکترونیکی سرعت (Electronic speed controller) در واقع یک ماژول PWM می باشد که شما توسط آن می توانید دور موتور براشلس یا براش را کنترل نمایید. نکته فوق العاده مهم در اتصال اسپید کنترلر به باتری بحث تناسب تعداد سل های باتری با تعداد سل های پیشنهادی برای اسپید کنترلر شماست. اگر شما یک باتری سه سل را به یک اسپید کنترلر ۲ سل متصل نمایید بدون شک اسپید شما خواهد سوخت. زیرا ولتار بیش از اندازه به آن اعمال کرده اید. ولتاژ یک باتری ۳ سل معادل ۱۱٫۱ ولت می باشد و یک اسپید کنترلر ۲ سل ولتاژی معادل ۷٫۴ ولت را می طلبد که در صورت اتصال این باتری اسپید شما خواهد سوخت.

سروو موتور (servo)

از قطعه ای به نام سروو موتور به منظور تغییر مسیر حرکت قایق کنترلی مانند دور زدن یا گردش به چپ و راست استفاده می شود. سروو موتور نوعی موتور الکتریکی بوده که می تواند به اندازه 0 تا 180 درجه دوران نموده و در هر زاویه ای که بخواهید می توانید  آن را ثابت نگه دارید. سروو موتور با استفاده از بازوی خود و به کمک سیستم رادر باعث تغییر مسیر قایق می شود.

رادر (Rudder)

مکانیزمی است که در پشت تمامی قایق های کنترلی نصب شده و قایق به وسیله آن تغییر مسیر می دهد. این قطعه دقیقا مانند رادر در هواپیما که بر روی دم آن نصب شده و با تغییر زاویه آن هواپیما به چپ و راست می رود در قایق کنترلی با تغییر زاویه رادر و با اعمال نیروی عکس العمل از طرف جریان آب سبب تغییر مسیر آن می شود. رادر توسط یک بازو به سروو موتور متصل شده و به وسیله آن کنترل می شود.

سیستم خنک کاری (Cooling system)

موتور و اسپید کنترل در قایق کنترلی نیاز به خنک کاری دارند. از آنجایی که پروانه موتور درون آب به گردش در می آید و از طرفی آب یک سیال تراکم ناپذیر است لذا فشار بسیار زیاد به موتور الکتریکی آمده و جریان زیادی از آن کشیده می شود. این جریان الکتریکی سبب افزایش تلفات الکتریکی و بالا رفتن دمای سیم پیچ موتور و همینطور بالا رفتن دمای اسپید کنترل خواهد شد. ازین جهت از یک سیستم خنک کاری به منظور کاهش دمای موتور و اسپید کنترل استفاده می شود. قطعه ای لوله شکل به نام Cooling jacket بر روی پوسته موتور قرار گرفته و دارای یک لوله فرودی و یک خروجی می باشد. با عبور جریان آب از لوله بدنه موتور خنک می شود. از همین روش برای خنک کاری اسپید کنترل نیز استفاده می شود. یک پمپ در درون قایق قرار داشته که آب را به وسیله شیلنگ از محیط بیرون قایق مکش کرده و به cooling jaket ها ارسال می کند.

پروانه (Propeller)

پروانه قطعه ای است دارای خمیدگی خاص که در پشت قایق و بر روی شفت خروجی موتور نصب می گردد. با چرخش پروانه یک نیروی رو به جلو به قایق وارد شده و آن را رو به جلو حرکت می دهد.

سیستم شفت و کوپلینگ

از آنجایی که موتور الکتریکی در تماس با سیالات رسانایی مانند آب دچار آسیب می شوند، نمی توان آن را درون آب قرار داد. لذا موتور در قایق قرار گرفته و به وسیله یک کوپلینگ شفت موتور به یک شفت بلند متصل می شود. این شفت بلند از پشت بدنه قایق خارج شده و به پروانه متصل می گردد. با چرخش موتور انرژی آن به وسیله شفت به پروانه منتقل شده و باعث دوران آن می شود.

باتری

هر وسیله الکترونیکی نیاز به انرژی دارد. قایق های کنترلی الکتریکی همانطور که از نامشان پیداشت از انرژی الکتریکی برای تغذیه موتور خود بهره می برند. به طور کلی باتری های لیتیوم پلیمر، نیکل کادمیوم و لیتیوم یون از جمله باتری های پر مصرف در قایق های کنترلی هستند.

رسیور

تجهیزیست کوچک و سبک که درون قایق کنترلی قرار گرفته و فرامین ارسالی توسط فرستنده را دریافت نموده و این فرامین را به اسپید کنترل یا سرووی رادر ارسال می کند. به ازای هر کانال موجود در فرستنده یک خروجی در رسیور (گیرنده) نیز موجود است.

فرستنده

یک قطعه مانند ماشه تفنگ که همان استیک گاز قایق بوده و با فشردن آن سرعت قایق افزایش می یابد و دیگری یک چرخ دایره ای که به چرخاندن آن می توان زاویه رادر را تغییر داده و مسیر حرکت قایق را عوض نمود.