انواع باک سوخت هواپیمای مدل

همانطور که می دانیم در هواپیماهای الکتریک انرژی مورد نیاز موتور توسط باتری تامین می گردد. اما در هواپیماهای سوختی داستان متفاوت می باشد. در هواپیماهای سوختی شما نیاز به یک مخزن ذخیره سازی سوخت داشته تا سوخت مورد نظر شما (الکل یا بنزین) در آن قرار گرفته تا مورد مصرف موتور قرار گیرد. سوخت ذخیره شده در باک توسط یک شیلنگ به موتور انتقال یافته و در آن سوزانده می شود. به طور کلی دو نوع مخزن برای هواپیماهای مدل سوختی وجود دارد که عبارتند از باک سوخت بادکنکی و باک سوخت حجمی هواپیمای مدل که در ادامه به توضیح در مورد هر کدام خواهیم پرداخت. باک های سوخت دارای حجم های متفاوتی می باشند که با توجه به نوع هواپیما و موتور آن می تواند تعیین شوند. در باک سوخت هواپیمای آکروبات با اندکی تغییرات به بهبود کیفیت سوخت رسانی کمک می شود.

باک سوخت بادکنکی هواپیمای مدل

همانطور که از نام این نوع باک ها بر می آیند همانند باد کنک عمل می کنند یعنی زمانی که سوخت به داخل آن ها وارد می شود حجم آن ها همانند یک بادکنک افزایش یافته و زمانی که خالی می شوند کوچک می شوند. جنس آن ها از لاستیک ضخیم قابل ارتجاع (همانند تیوپ لاستیک ماشین) می باشد که دارای ولو و کپ مخصوص به خود هستند. نکته قابل توجه در مورد این نوع مخازن سوخت این است که در صورت استفاده از آن ها می بایست فضای کافی برای حالت پر شده آن را در درون هواپیمای مدل پیش بینی کرد. در واقع زمانی که این مخزن را از سوخت پر می کنید مخزن منبسط شده و فضای بیشتری را اشغال می نماید.

از دیگر نکات فنی باک سوخت بادکنکی عدم ورودی بای پس هوا می باشد. از آنجایی که در حین پر شدن جداره قابل انعطاف مخزن شروع به کشیده شدن می کند در حین خالی شدن این کشیدگی جداره مخزن به سیال درون مخزن که همان سوخت می باشد فشار وارد کرده و به آسانی آن را تخلیه می نماید و دیگر نیاز به شیر ورودی هوا نیست. از این مخازن معمولا برای هواپیمای مدل کوچکی که موتور آن ها قدرت مکش کافی را نداشته استفاده می گردد تا مخزن، سوخت را تحت یک فشار مناسب به موتور برساند. امروزه از این نوع باک سوخت به ندرت استفاده می شود.

باک سوخت حجمی هواپیمای مدل

باک سوخت حجمی از رایج ترین مخازن سوخت مورد استفاده در هواپیمای مدل می باشد. این مخازن معمولا از جنس پلاستیک بوده و تفاوت آن ها در ضخامت باک، حجم و اتصالات آن می باشد. این نوع باک های سوخت معمولا دارای سه عدد لوله رابط برنجی می باشند. لوله رابط اصلی خروجی سوخت مخزن به کاربراتور موتور، دیگری لوله ورود هوا به داخل مخزن و سومی لوله رابط جهت سوخت گیری مخزن می باشد. این لوله های برنجی می بایست به گونه ای نصب شوند تا به اندازه ۲ سانتیمتر از درپوش پلاستیکی بیرون بزند. لوله رابط اصلی که از باک سوخت را به موتور می رساند از طرف داخل مخزن به یک شیلنگ متصل می باشد. یک وزنه فلزی کوچک (کلانک) به سر شیلنگ متصل بوده تا همیشه سر شیلنگ را در پایین مخزن نگه دارد.

وظیفه لوله رابط ورودی هوا تامین فشار لازم برای خروج سوخت از باک می باشد تا خلاء ناشی از حجم سوخت خارج شده از مخزن را با هوای ورودی جبران نماید. این لوله رابط در بالا ترین نقطه مخزن و به سمت بالا نصب می گردد. لوله رابط هوا از طرف بیرون توسط شیلنگی به by pass خروجی اگزوز موتور متصل شده تا علاوه بر تامین فشار هوا بر روی سوخت، سوخت سوزانده نشده را دوباره به مخزن بازگرداند. لوله دیگر که همان لوله سوخت گیری باک می باشد درست در وسط مخزن نصب می گردد. طول این لوله تقریبا نیم اینچ کوتاه تر از طول مخزن است و نباید به انتهای باک بچسبد. کلانک یا همان وزنه انتهای لوله می بایست آزادانه قابلیت حرکت داشته باشد. سرشیلنگی این لوله رابط دارای یک درپوش مخصوص است تا در زمان پرواز هواپیما سوخت از آن خارج نشود. حجم مخازن سوختی معمولا بر حسب سی سی بیان می شود.

نکته : پیچ در پوش را خیلی محکم سفت نکنید. در حدی آن را محکم کنید که نتوانید درپوش لاستیکی را با دست بچرخانید. اگر خیلی پیچ را محکم کنید درزگیری به خوبی انجام نمی شود. رعایت نکردن موارد کلیدی و مهم در اسمبل باک سوخت می تواند منجر به خاموش موتور در حین پرواز شود پس به آن ها توجه نمایید.

باک سوخت هواپیمای آکروبات

شاید برای شما این سوال پیش بیاید که چرا در هواپیماهای مدل بزرگ اکروباتیک که مانور های سنگین انجام می دهند و هواپیما معمولا به حالت برعکس پرواز می کنند عمل سوخت رسانی دچار مشکل نمی شود و اصطلاحا موتور به جای سوخت هوا نمی کشد؟؟؟ در این حالت در اثر تکان های شدید سوخت درون باک جابه جا می شود. در این هواپیماها از دو مخزن استفاده می کنند. یکی مخزن اصلی و بزرگ و دیگری مخزن کوچک. سوخت ابتدا وارد مخزن کوچک شده و از آن به موتور انتقال می یابد. در این حالت مخزن کوچک (Reservoir) همیشه دارای سوخت بوده و حتی اگر گاهی به دلیل سرازیر بودن هواپیما ارتباط سوخت در مخزن اصلی قطع شود باز هم رزروار پر از سوخت خواهد بود و به محض باز شدن مسیر سوخت مخزن اصلی دوباره مخزن رزروار پر خواهد شد.

محاسبه سایز باک سوخت هواپیمای مدل

انتخاب باک سوخت مناسب یکی از مواردی بوده که می بایست به آن توجه نمود. همیشه سایز باک سوخت را بر اساس دستورالعمل های شرکت سازنده موتور انتخاب کنید. در صورتی که به این اطلاعات دسترسی ندارید می توانید با استفاده از جدول زیر اقدام به تعیین سایز باک سوخت نمایید. در جدول زیر شما می توانید بر اساس سایز موتور سوختی خود اقدام به انتخاب ملخ و همچنین باک سوخت متناسب با آن نمایید. اعداد داخل پرانتز مربوط به موتور های سوختی ۴ زمانه می باشد.

در ویدیو زیر با نحوه اسمبل یک نمونه باک سوخت آشنا خواهید شد.

نحوه نصب باک سوخت هواپیمای مدل

در هر هواپیمایی با توجه به نقشه ساخت و ساختار داخلی بدنه آن محل قرار گیری باک سوخت و نحوه نصب آن متفاوت است. اما کلیت آن یکسان است. به طور کلی محل نصب باک سوخت دقیقا در پشت موتور می باشد. در صورت امکان سعی کنید از ابر یا اسفنج در اطراف باک استفاده کنید تا جلوی انتقال لرزش موتور به باک را بگیرد. در برخی موارد در صورتی که از ابر استفاده نکنید لرزش بیش از اندازه موتور می تواند سبب بوجود آمدن حباب های هوا درون سوخت شود که نهایتا موجب این می شود که موتور در حالت Lean یا نسبت هوای زیاد در مخلوط سوخت و هوا شود و موتور خاموش می گردد. در صورتی که فضای کافی برای قرار دادن ابر وجود ندارد نگران این موضوع نباشید.

فقط در صورت کف دار شدن سوخت می بایست راه دیگری برای کاهش لرزش باک بیاندیشید یا اینکه باک کوچکتری انتخاب کنید. در نهایت می بایست دو شیلنگی که به سمت موتور می روند (یکی جهت تامین فشار باک به اگزوز متصل شده و دیگری جهت تغذیه کاربراتور به سمت موتور می رود). این دو شیلنگ می بایست از سوراخ درون فایر وال عبور نمایند. همانطور که گفتیم در باک های ۳ لوله ای نیز یک لوله جهت سوخت گیری باک می باشد که توسط درپوشی فلزی مسدود شده و در زمان سوخت گیری می توانید آن را باز کنید و سوخت به آن تزریق نمایید.